دعای امام صادق علیه السلام در روز آخرشعبان

قالالامام الصادق علیه‏السلام ـ مِمّا کانَ یَقولُهُ فی آخِرِ لَیلَةٍ مِن شَعبانَ وأوَّلِ لَیلَةٍ مِن شَهرِ رَمَضانَ

ازجمله دعاهایى که امام صادق علیه‏السلام در آخرین شب شعبان و اوّلین شب ماه رمضانمى‏خوانْد:

 اللّهُمَّ إنَّ هذَا الشَّهرَ المُبارَکَ الَّذی اُنزِلَ فیهِالقُرآنُ هُدىً لِلنّاسِ و بَیِّناتٍ مِنَ الهُدى وَالفُرقانِ قَد حَضَرَ،فَسَلِّمنا فیهِ وَ سَلِّمهُ لَنا و تَسَلَّمهُ مِنّا فی یُسرٍ مِنکَ و عافِیَةٍ ،یامَن أخَذَ القَلیلَ و شَکَرَ الکَثیرَ اقبَل مِنِّی الیَسیرَ .

 خداوندا! این ماه مبارک، که قرآن را در آن فرو فرستاده‏اى و آنرا مایه هدایت مردم و نشانه‏هایى روشن از هدایت و فرقان قرار داده‏اى، فرا رسید. پس، ما را در این ماه، سالم بدار و نیز آن را براى ما سالم بدار و آن را با آسانى وتندرستى از سوى خودت، از ما دریافت کن. اى که اندک را مى‏گیرى و پاداش بسیارمى‏دهى! اندک را از من بپذیر!
اللّهُمَّإنّی أسأَلُکَ أن تَجعَلَ لی إلى کُلِّ خَیرٍ سَبیلاً، و مِن کُلِّ ما لا تُحِبُّمانِعا، یا أرحَمَ الرّاحِمینَ، یا مَن عَفا عَنّی و عَمّا خَلَوتُ بِهِ مِنَالسَّیِّئاتِ،یا مَن لَم یُؤاخِذنی بِارتِکابِ المَعاصی، عَفوَکَ عَفوَکَعَفوَکَ یا کَریمُ، إلهی وَ عَظتَنی فَلَم أتَّعِظ ، و زَجَرتَنی عَن مَحارِمِکَفَلَم أنزَجِر، فَما عُذری؟ فَاعفُ عَنّی یا کَریمُ ، عَفوَکَ عَفوَکَ

خداوندا! از تو مى‏خواهم که به سوى هر نیکى،راهى و در برابر هر آنچه دوست ندارى، باز دارنده‏اى برایم قرار دهى! اىمهربان‏ترینِ مهربانان؛ اى که از من و از گناهانى که در نهان انجام داده‏ام، چشمپوشیدى؛ اى آن که مرا به خاطر نافرمانى‏ها مؤاخذه ننمودى! ببخشاى، ببخشاى، ببخشاى،اى بزرگوار!
خدایا! پندم دادى، پند نگرفتم! از گناهانت بازم داشتى، دستبرنداشتم! چه عذرى دارم؟! پس بر من ببخشاى، اى بزرگوار! ببخشاى، ببخشاى!
اللّهُمّ، إنّی أسأَلُکَ الرّاحَةَ عِندَ المَوتِ، وَالعَفوَ عِندَالحِسابِ، عَظُمَ الذَّنبُ مِن عَبدِکَ فَلیَحسُنِ التَّجاوُزُ مِن عِندِکَ، یاأهلَ التَّقوى و یا أهلَ المَغفِرَةِ، عَفوَکَ عَفوَکَ

 . خداوندا! از تو آسودگى را به هنگام مرگ و بخشایش را به هنگامحساب، مى‏خواهم. بنده‏ات گناه بزرگ آورْد. اینک، گذشت از سوى تو، نیکوست، اى شایستهتقوا و اى شایسته آمرزش! ببخشاى، ببخشاى!
اللّهُمَّ إنّیعَبدُکَ وَابنُ عَبدِکَ وَابنُ أمَتِکَ، ضَعیفٌ فَقیرٌ إلى رَحمَتِکَ، و أنتَمُنزِلُ الغِنى وَالبَرَکَةِ عَلَى العِبادِ، قاهِرٌ مُقتَدِرٌ، أحصَیتَ أعمالَهُمو قَسَمتَ أرزاقَهُم، و جَعَلتَهُم مُختَلِفَةً ألسِنَتُهُم و ألوانُهُم، خَلقا مِنبَعدِ خَلقٍ، لا یَعلَمُ العِبادُ عِلمَکَ، ولا یَقدِرُ العِبادُ قَدرَکَ، وکُلُّنا فَقیرٌ إلى رَحمَتِکَ، فَلا تَصرِف عَنّی وَجهَکَ، وَاجعَلنی مِن صالِحیخَلقِکَ فِی العَمَلِ وَالأَمَلِ وَالقَضاءِ وَالقَدَرِ

 خداوندا! من بنده تو و فرزند بنده وکنیز توام، ناتوانى که نیازمند رحمت توست؛ و تویى که بر بندگانت، توانگرى و برکت رافرو مى‏فرستى و چیره با اقتدارى و کارهاى بندگان را شمرده و روزى‏هایشان را تقسیمکرده‏اى و آنان را با زبان‏ها و رنگ‏هاى گوناگون، قرار داده‏اى، آفرینشى پس ازآفرینشى .
بندگان، نه دانش تو را دارند و نه قدرت تو را . همه ما نیازمندرحمت توییم. پس، روى رحمت را از من برنگردان و مرا در کار و امید و تقدیر خویش، ازبندگان شایسته‏ات قرار بده!.
اللّهُمَّ أبقِنیخَیرَ البَقاءِ، و أفنِنی خَیرَ الفَناءِ؛ عَلى مُوالاةِ أولِیائِکَ و مُعاداةِأعدائِکَ وَالرَّغبَةِ إلَیکَ وَالرَّهبَةِ مِنکَ، وَالخُشوعِ وَالوَفاءِوَالتَّسلیمِ لَکَ، وَالتَّصدیقِ بِکِتابِکَ، وَاتِّباعِ سُنَّةِ رَسولِکَ .

خداوندا! مرا به نیکوترین ماندن، باقى بدار وبه بهترین فنا، فانى ساز: بر دوستى با دوستانت و دشمنى با دشمنانت و شوق به درگاهتو هراس از عظمتت و خشوع و وفا و تسلیم نسبت به خودت و باور به کتابت و پیروى ازسنّت فرستاده‏ات.
اللّهُمَّ ما کانَ فی قَلبی مِن شَکٍّ أو ریبَةٍ، أو جُحودٍ أو قُنوطٍ ، أوفَرَحٍ أو بَذَخٍ، أو بَطَرٍ أو خُیَلاءَ، أو رِیاءٍ أو سُمعَةٍ، أو شِقاقٍ أونِفاقٍ، أو کُفرٍ أو فُسوقٍ أو عِصیانٍ، أو عَظَمَةٍ أو شَیءٍ لا تُحِبُّ،فَأَسأَلُکَ یا رَبِّ أن تُبدِلَنی مَکانَهُ إیمانا بِوَعدِکَ، و وَفاءً بِعَهدِکَ،و رِضا بِقَضائِکَ، و زُهدا فِی الدُّنیا، و رَغبَةً فیما عِندَکَ، و اُثرَةً وطُمَأنینَةً و تَوبَةً نَصوحا، أسأَلُکَ ذلِکَ یا رَبَّ العالَمینَ .

خداوندا! آنچه در دلم هست، از: شک و تردید، یاانکار و یأس، یا شادى بى‏جا و غرور، یا سرمستى و غرور، یا ریا و آوازه‏خواهى، یادشمنى و نفاق، یا کفر و تبهکارى و نافرمانى، یا خودبزرگ‏بینى و یا هر چه که دوستنمى‏دارى ـ پروردگارا ـ از تو مى‏خواهم که آنها را به ایمان به وعده‏ات، وفا بهپیمانت، رضا به تقدیرت، پارسایى در دنیا، شوق به آنچه پیش توست، بزرگوارى، آرامش وتوبه راستیناست. توبه نصوح، یعنى توبه درست و بى‏غل و تبدیل کنى! اى پروردگارجهانیان! اینها را از تو مى‏طلبم.
إلهیأنتَ مِن حِلمِکَ تُعصى، و مِن کَرَمِکَ وَ جودِکَ تُطاعُ؛ فَکَأَنَّکَ لَم تُعصَ،و أنَا و مَن لَم یَعصِکَ سُکّانُ أرضِکَ، فَکُن عَلَینا بِالفَضلِ جَوادا، وبِالخَیرِ عَوّادا، یا أرحَمَ الرّاحِمینَ

خدایا! چون بردبارى، نافرمانى‏ات مى‏کنندو چون بزرگوار و بخشنده‏اى، فرمانت مى‏برند، آن چنان که گویا نافرمانى‏اتنکرده‏اند. من و آن که نافرمانى تو نکرده است، ساکنان زمین توییم. پس با عطاى خویشبر ما، بخشنده و خیررسان باش، اى مهربان‏ترینِ مهربانان!
درود خدا بر محمّدو خاندان او، درودى پیوسته و بى‏شمار، درودى که ارزش آن را کسى جز تو نداند، اىمهربان‏ترینِ مهربانان!

**************

مصباح المتهجّد:850/911، الإقبال: 1/43، البلد الأمین: 192